دانش آموختگان قربانی نظام ناکارآمد آموزش گردشگری در مشهد شده‌اند

محمد رحیمی‌خوش در گفت‌وگو با مجله خبری آبادی 118 اظهار کرد: طی یک دهه گذشته برخی از متولیان و دست‌اندرکاران دولتی با ورود به عرصه آموزش گردشگری و تاسیسات وابسته به آن تمایل داشتند تا با آموزش نیروی انسانی ماهر و متخصص بتوانند راهکاری مناسب برای برون رفت مشهد و حتی کشور ایران از شرایط کنونی گردشگری بیابند، اما واقعیت امر آن است که آموزش گردشگری و تاسیسات زیر مجموعه آن در اکثر کشورهای موفق در حوزه صنعت گردشگری توسط بخش خصوصی معتبر و دارای سابقه و برند انجام می‌شود.

ورود دولت به حوزه آموزش گردشگری در بسیار از کشورهای توسعه یافته مردود است

وی اضافه کرد: متولیان حوزه دولتی صرفا به سیاست‌گذاری‌های کلان، برقراری ارتباطات دیپلماتیک با دیگر کشورها که از جمله مهمترین فاکتورهای توسعه گردشگری محسوب می‌شود، ایجاد امنیت، جلب و جذب سرمایه چه از داخل و چه از خارج کشور برای ایجاد و توسعه زیرساخت‌ها و تاسیسات گردشگری و همچنین فرهنگ‌سازی مردم بومی به عنوان یکی ارکان مهم گردشگری از طریق رسانه‌های گوناگون می‌پردازند و ورود بخش دولتی به عرصه آموزش حرفه‌ای، تخصصی و کارآفرینی تاسیسات گردشگری در بسیاری از کشورهای توسعه یافته این صنعت مردود و باطل است، همانطور که سرمایه‌گذاری به صورت مستقیم در تاسیسات گردشگری توسط بخش دولتی نیز محکوم به شکست در این صنعت است.

این استاد گردشگری و هتلداری گفت: بخش دولتی تنها باید شرایط و تمهیدات را در زمینه سرمایه‌گذاری و آموزش‌های گوناگون در تاسیسات گردشگری برای بخش خصوصی فراهم آورد و راه را برای آن‌ها هموار سازد.

چرا بخش خصوصی در مشهد در حوزه آموزش گردشگری موفق ظاهر نشده است؟

وی در خصوص اینکه چرا بخش خصوصی در مشهد در زمینه آموزش آن طور که در زمینه سرمایه‌گذاری در تاسیسات گردشگری موفق بوده نتوانسته موفق شود، بیان کرد: عدم هموارسازی مسیر آموزش و رفع چالش‌های موجود از ۲ دهه گذشته تاکنون و عدم فراهم کردن تمهیدات لازم از سوی متولیان بخش دولتی برای بخش خصوصی در زمینه آموزش و ایجاد سرمایه انسانی کافی و با کیفیت جهت توسعه تاسیسات گردشگری آن طور که بایسته و شایسته این صنعت است، نبود.

رحیمی‌خوش خاطرنشان کرد: اگر این موضوع مانند احداث، توسعه و سرمایه‌گذاری تاسیسات گردشگری توسط بخش خصوصی از سوی دولت در شهر مشهد توجه می‌شد هم اکنون با توجه به رشد تاسیسات گردشگری مانند واحدهای اقامتی، دفاتر خدمات مسافرتی، مراکز پذیرایی و تفریحی در مشهد شاهد رشد متوازن نیرو و سرمایه انسانی مناسب و کافی موازی با رشد این تاسیسات نیز بودیم.

وی ادامه داد: اما با همه این اوصاف برخی از افراد حقیقی و حقوقی بخش خصوصی توانستند طی یک دهه گذشته با نفوذ سیاسی و اقتصادی به عرصه آموزش علوم و صنعت گردشگری در مشهد وارد شوند. این ورود به دلیل اینکه بدون برنامه‌ریزی، ساماندهی دقیق، نظارت و ارزشیابی مناسب، طبقه‌بندی و محتواسازی علمی و ارزش‌گذاری و بازخورد از صنعت گردشگری صورت گرفته بود نیز یا محکوم به شکست و یا باعث ایجاد سرمایه انسانی ناقص و ناکارآمد در گردشگری مشهد شد.

ورود بسیاری از سرمایه‌گذاران مشهدی در حوزه آموزش به واسطه سود تاسیسات گردشگری

این فعال گردشگری تصریح کرد: بسیاری از سرمایه‌گذاران آموزش در صنعت گردشگری مشهد عموما افرادی بودند که به واسطه سود سرشار در تاسیسات گردشگری خصوصا هتلداری وارد این عرصه شده بودند. در واقع اصالتا و به صورت حرفه‌ای سرمایه‌های خود را در بخش‌های دیگر جمع‌آوری کرده بودند و به منظور رشد و توسعه سرمایه وارد صنعت هتلداری و تاسیسات گردشگری مشهد شد.

وی اضافه کرد: بنابراین برای اینکه بتوانند از گزند اتهامات ناکارآمدی و نابلدی خود در عرصه گردشگری و هتلداری و تاسیسات وابسته به آن برهانند با گرفتن مجوز از بخش‌های مختلف آموزشی مانند آموزش و پرورش، فنی و حرفه‌ای و حتی آموزش عالی کشور وارد عرصه آموزشی گردشگری و بالاخص مهمان نوازی، هتلداری، غذا و نوشیدنی و تورگردانی شوند.

رحیمی‌خوش با بیان اینکه باید سالی یک بار اساتید و مربیان خود را با استانداردهای بین‌المللی به‌روزرسانی کنند، بیان کرد: دعوت از اساتید به نام صنعت گردشگری و مهمان‌نوازی و برگزاری همایش‌ها و سمینارهای رایگان برای مدیران و نیروی انسانی، نگاه متفاوت قوانین کار در راستای حمایت بیشتر و قانونی از نیروی انسانی فعال در زمینه تاسیسات گردشگری و ایجاد مشوق‌هایی از سوی متولیان و دست‌اندرکاران دولتی برای بخش خصوصی در جهت حفظ، آموزش و تامین اقتصادی و رفاهی نیروی انسانی نیز موثر است.

وی تصریح کرد: دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان دوره‌های آموزشی در سطح فنی و حرفه‌ای و دانشگاهی در زمینه علوم گردشگری است که این افراد از یک طرف قربانی نظام ناکارآمد آموزش گردشگری در مشهد شده‌اند و از سوی دیگر با ورود به عرصه حرفه‌ای این صنعت انتظاراتشان به لحاظ عدالت شغلی، حقوق و مزایا و نیز شرایط کاری برآورده نشده و عموما حق‌شان تضییع می‌شود.

این استاد هتلداری و گردشگری گفت: برخی از تاسیسات گردشگری که عموما در بخش اقامتی و پذیرایی فعالیت می‌کنند، با توجه به ماهیت شغل‌های این حوزه که عموما ۲۴ ساعته ۷ روز هفته و ۱۲ ماه سال است، از پرداخت حقوق قانونی مانند امنیت شغلی، شیفت کاری، جمعه کاری، تعطیل کاری، مرخصی، استعلاجی و حتی انعقاد قرارداد مشخص و قانونی به منظور کاهش هزینه‌ها و سود بیشتر خودداری می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: بسیاری از این نیروها با دیدن چنین شرایطی پس از اتمام تحصیلات در زمینه  گردشگری، هتلداری و پذیرایی مدتی کوتاه را در این عرصه اشتغال می‌ورزند و با پیدا کردن شرایط شغلی بهتر در دیگر صنایع و رشته‌ها یا روی آوردن به مشاغل کاذب از این صنعت خداحافظی می‌کنند و به تعبیر خودشان کار کردن در بخش تاسیسات گردشگری را بردگی برای سرمایه‌داران این بخش می‌دانند که در مشهد به یک معضل و بحران تبدیل شده است.

کمبود نیروی کار متخصص مشکل فعلی گردشگری مشهد نیست

رحیمی‌خوش اظهار کرد: واقعیت امر این است که در حال حاضر به دلیل کمبود شدید نیروی کار در گردشگری مشهد، مشکل بسیاری از تاسیسات گردشگری نیروی انسانی ماهر و متخصص نیست، بلکه پیدا کردن نیرویی است که به هر شکلی حاضر به کار کردن در این صنعت باشد که این امر منجربه عدم توسعه گردشگری مذهبی مشهد با توجه به توسعه نسبی زیرساخت‌های فیزیکی آن، تعطیلی مراکز آموزشی و دانشگاهی مختلف که ذیل تاسیسات گردشگری فعال بودند، کمبود نیرو به لحاظ کمی وکیفی، معضل ورود و خروج بیش از حد نیروی انسانی، نارضایتی میهمان از خدمات و سرویس‌دهی در تاسیسات گردشگری، عدم توانایی رقابت با دیگر مقاصد منطقه‌ای و بین‌المللی و ناتوانی در شبکه‌سازی و جانشین نیروی انسانی در این صنعت می‌شود که مشکلات و تبعاتی را به دنبال دارد.

وی افزود: اما راهکار برون‌رفت از این شرایط ابتدا توجیه سرمایه‌گذاران و مالکان خصوصی این صنعت در زمینه خروج از بخش حرفه‌ای آموزش و واگذاری آن به متخصصان و همچنین مجاب کردن آن‌ها مبنی بر تغییر نگرش‌شان از نیروی صرف خدماتی و کارگری به سرمایه انسانی و نیروی ماهر و متخصص است که لازمه آن سرمایه‌گذاری بر روی نیروی انسانی با جذب حداکثری و دفع حداقلی است.

این فعال گردشگری ادامه داد: سپس انتقال مطالب و علوم حرفه‌ای گردشگری با تدوین یک نهضت ترجمه از کشورهای صاحب نام و ایجاد نظام آموزشی اکادمیک و فنی و حرفه‌ای با تدوین منابع معتبر علمی، آموزش، تعلیم و تربیت اساتید و مربیان با برقراری ارتباطات موثر و دائمی با دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی صاحب نام و متخصص علوم گردشگری و میهمان‌نوازی در سطح بین‌المللی از جمله راهکارهای برون رفت از شرایط به وجود آمده است.

وی تاکید کرد: تدوین و بازنگری نظام نامه آموزش گردشگری و میهمان‌نوازی از مقطع متوسطه تا سطوح عالی آموزش عالی با همفکری و همکاری و الگو گرفتن از کشورهای موفق در این حوزه، ایجاد فضای مناسب کار برای فارغ‌التحصیلان به لحاظ حقوق، مزایا و امنیت شغلی در صنعت و ترغیب و تشویق فارغ‌التحصیلان این رشته جهت فعالیت و شروع به کار در این بخش، الزام مالکان و سرمایه‌گذاران این صنعت از سوی دست اندرکاران و متولیان دولتی جهت قرار دادن فضاهای حرفه‌ای تاسیسات گردشگری برای آموزش، کارورزی و کاربینی علاقه‌مندان، دانشجویان و فراگیران این رشته‌ها نیز می‌توان از راهکارهای برون رفت از شرایط به وجود آمده نام برد.

انتهای پیام